Szanowni Państwo,

Na podstawie art. 56 ust. 4 ustawy z dnia 16 sierpnia 2023 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku (Dz.U. 2023 poz. 1723), informujemy o istotnych zmianach w zakresie możliwości obejmowania praw uczestnictwa Alternatywnej Spółki Inwestycyjnej (ASI) przez osoby fizyczne nieposiadające statusu klienta profesjonalnego.

 

Nowelizacja wprowadziła m.in. istotne ograniczenia dotyczące możliwości inwestowania w ASI przez osoby fizyczne nieposiadające statusu klienta profesjonalnego. Celem tych zmian jest zwiększenie ochrony inwestorów indywidualnych oraz zapewnienie, aby działalność ASI była prowadzona przez podmioty posiadające odpowiednią wiedzę, doświadczenie i świadomość ryzyka inwestycyjnego.

​

Najważniejsze zmiany w zakresie inwestorów ASI

​

1. Ograniczenie dostępu klientów detalicznych do inwestycji w ASI

Od dnia 29 września 2023 r. inwestorem ASI może być wyłącznie podmiot posiadający status klienta profesjonalnego. Osoba fizyczna może zostać uznana za klienta profesjonalnego wyłącznie po spełnieniu łącznie następujących warunków:

• Złożenie wniosku o traktowanie jako klient profesjonalny.

• Pozytywna ocena wiedzy i doświadczenia inwestycyjnego przez zarządzającego ASI.

• Wniesienie wkładu o wartości nie niższej niż równowartość 60.000 euro (wg średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na dzień wniesienia wkładu).

• Środki wniesione do ASI nie mogą pochodzić z pożyczki, darowizny ani innej umowy o podobnym charakterze zawartej z ASI, zarządzającym ASI lub podmiotem powiązanym.

​

  2. Zakaz obejmowania nowych praw uczestnictwa przez klientów detalicznych

Osoby fizyczne, które posiadały prawa uczestnictwa w ASI przed dniem wejścia w życie ustawy, zachowują status inwestora, jednak nie mogą obejmować nowych praw uczestnictwa, w szczególności uczestniczyć w podwyższeniu wartości nominalnej istniejących udziałów, jeżeli nie spełniają warunków uznania za klienta profesjonalnego.

 

  3. Zakaz emisji instrumentów finansowych na rzecz klientów detalicznych

ASI nie może:

• zawierać umów pożyczki z osobami fizycznymi nieposiadającymi statusu klienta profesjonalnego,

• emitować obligacji i innych papierów wartościowych na rzecz takich osób.

​​

  4. Ograniczenia w zakresie zbywania praw uczestnictwa

Przeniesienie praw uczestnictwa ASI na inny podmiot wymaga pisemnej zgody zarządzającego ASI. Brak zgody skutkuje nieważnością czynności prawnej. Zarządzający ASI ma obowiązek odmówić wyrażenia zgody, jeżeli po dokonaniu weryfikacji uzna, że podmiot, który ma nabyć prawa uczestnictwa, nie spełnia warunków pozwalających na uznanie go za klienta profesjonalnego.

​

  5. Wyjątek od stosowania ograniczeń

Powyższe ograniczenia nie mają zastosowania, jeżeli co najmniej 50% praw uczestnictwa ASI posiadają klienci profesjonalni określeni w art. 2 pkt 13a lit. a–m ustawy o funduszach inwestycyjnych.

 

Podstawa prawna – treść przepisów ustawy

​

Ustawa z dnia 16 sierpnia 2023 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku

Art.  56.

1. Osoby fizyczne posiadające w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy prawa uczestnictwa alternatywnej spółki inwestycyjnej, której co najmniej 50% praw uczestnictwa nie posiadają klienci profesjonalni, o których mowa w art. 2 pkt 13a lit. a-m ustawy zmienianej w art. 14, które nie spełniają warunku określonego w art. 70k ust. 3 ustawy zmienianej w art. 14, pozostają inwestorami alternatywnej spółki inwestycyjnej.

2. Osoby fizyczne, o których mowa w ust. 1, nie mogą obejmować nowych praw uczestnictwa alternatywnej spółki inwestycyjnej, w szczególności uczestniczyć w:

1. podwyższeniu wartości nominalnej istniejących udziałów - w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością,

2. obejmowaniu akcji nowej emisji, sprzedaży akcji własnych, podwyższeniu wartości nominalnej akcji - w spółce akcyjnej oraz komandytowo-akcyjnej,

3. zwiększeniu wkładu dotychczasowych komandytariuszy - w spółce komandytowej

- jeżeli wartość nowych wkładów liczonych łącznie z dotychczasowymi wkładami tych osób fizycznych będzie mniejsza niż określona w art. 70k ust. 3 ustawy zmienianej w art. 14 oraz o ile nie zostanie dokonana pozytywna ocena osoby fizycznej zgodnie z art. 70k ust. 1 ustawy zmienianej w art. 14, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

3. Umowy, o których mowa w art. 8a ust. 4 ustawy zmienianej w art. 14, zawarte przed  dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, nie mogą podlegać nowacji ani mieć wydłużanych terminów płatności należnych osobom fizycznym, od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

4. Zarządzający ASI, o którym mowa w art. 2 pkt 3a ustawy zmienianej w art. 14, w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy informuje inwestorów zarządzanych alternatywnych spółek inwestycyjnych, w tym przez ogłoszenie na swojej stronie internetowej oraz stronach internetowych alternatywnych spółek inwestycyjnych, którymi zarządza, o zmianach dotyczących obejmowania praw uczestnictwa alternatywnych spółek inwestycyjnych przez klientów detalicznych, w szczególności o treści przepisów ust. 1 i 2 oraz o treści przepisów art. 8a ust. 4 oraz art. 70k ustawy zmienianej w art. 14, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

​

Ustawa z dnia 27 maja 2004 roku o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.

Art.  8a. [Alternatywna spółka inwestycyjna (ASI)]

1. Alternatywna spółka inwestycyjna jest alternatywnym funduszem inwestycyjnym, innym niż określony w art. 3 ust. 4 pkt 2.

2. Alternatywna spółka inwestycyjna może prowadzić działalność w formie:

1. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjnej albo spółki europejskiej;

2.  spółki komandytowej albo spółki komandytowo-akcyjnej, w których jedynym komplementariuszem jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna albo spółka europejska.

3. Wyłącznym przedmiotem działalności alternatywnej spółki inwestycyjnej, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w ustawie, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną.

4. Alternatywna spółka inwestycyjna nie może zawrzeć umowy pożyczki lub innej umowy o podobnym charakterze, dokonywać emisji obligacji lub innych papierów wartościowych niebędących prawami uczestnictwa alternatywnej spółki inwestycyjnej, jeżeli udzielającym pożyczkę lub zawierającym inną umowę o podobnym charakterze albo obejmującym lub nabywającym obligacje lub inny papier wartościowy jest osoba fizyczna. Ograniczenie to nie dotyczy osoby fizycznej uznanej za klienta profesjonalnego, z uwzględnieniem art. 70k ust. 1 i 3.

​

Art.  8c. [Inwestor ASI; wkłady do ASI; oznaczenia ASI]

1. Inwestorem alternatywnej spółki inwestycyjnej jest podmiot, który posiada prawa uczestnictwa alternatywnej spółki inwestycyjnej.

1a.  Inwestor alternatywnej spółki inwestycyjnej powinien spełniać kryteria klienta profesjonalnego, chyba że:

1. nabył akcje alternatywnej spółki inwestycyjnej, o której mowa w art. 70k ust. 8, lub

2. alternatywna spółka inwestycyjna uzyskała zezwolenie, o którym mowa w art. 5 ust. 1 rozporządzenia 2015/760.

2. Prawami uczestnictwa alternatywnej spółki inwestycyjnej są odpowiednio udział w spółce oraz akcja.

3. Przez udział w spółce w przypadku spółki komandytowej oraz spółki komandytowo-akcyjnej rozumie się ogół praw i obowiązków wspólnika w spółce.

4. Wkład do alternatywnej spółki inwestycyjnej w zamian za prawa uczestnictwa tej spółki może wnieść podmiot spełniający kryteria klienta profesjonalnego.

5. Przedmiotem wkładu do alternatywnej spółki inwestycyjnej prowadzącej działalność w formie spółki komandytowej nie może być prawo niezbywalne ani świadczenie pracy lub usług.

6. Oznaczenia "alternatywna spółka inwestycyjna" lub skrótu tego oznaczenia "asi" ma prawo i obowiązek używać w nazwie, reklamie lub informacji reklamowej lub do określenia wykonywanej przez siebie działalności gospodarczej jedynie alternatywna spółka inwestycyjna zarządzana przez zarządzającego ASI uprawnionego do wykonywania tej działalności zgodnie z ustawą

 

Art.  70k. [Uznanie za klienta profesjonalnego lub detalicznego]

1. Zarządzający ASI, na wniosek podmiotu innego niż określony w art. 2 pkt 13a lit. a-m oraz w zakresie określonym w takim wniosku, może traktować ten podmiot jak klienta profesjonalnego, pod warunkiem że podmiot ten posiada wiedzę i doświadczenie pozwalające na podejmowanie właściwych decyzji inwestycyjnych oraz właściwą ocenę ryzyka związanego z tymi decyzjami, a także spełnia warunek, o którym mowa w ust. 3. Przed uwzględnieniem wniosku zarządzający ASI ustala wiedzę tego podmiotu o zasadach traktowania klientów profesjonalnych w zakresie, którego wniosek dotyczy.

2. Zarządzający ASI, na wniosek klienta profesjonalnego oraz w zakresie określonym w takim wniosku, może traktować go jak klienta detalicznego. Zarządzający ASI może traktować klienta profesjonalnego jak klienta detalicznego również pomimo braku takiego wniosku w przypadku alternatywnej spółki inwestycyjnej, która uzyskała zezwolenie, o którym mowa w art. 5 ust. 1 rozporządzenia 2015/760.

3. Osoba fizyczna może być uznana za klienta profesjonalnego, jeżeli wartość jej wkładu do alternatywnej spółki inwestycyjnej będzie nie mniejsza niż równowartość w złotych kwoty 60 000 euro.

4. Środki na wniesienie przez osobę fizyczną wkładu lub udziału w przypadku, o którym mowa w ust. 3, nie mogą pochodzić z pożyczki, darowizny lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej z alternatywną spółką inwestycyjną, zarządzającym ASI lub jednostką powiązaną z tymi podmiotami w rozumieniu przepisów ustawy o rachunkowości.

5. Równowartość w złotych kwoty wyrażonej w euro, o której mowa w ust. 3, ustala się przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na dzień wniesienia wkładu lub udziału.

6. Czynność prawna mająca za przedmiot prawa uczestnictwa w alternatywnej spółce inwestycyjnej, prowadząca do przeniesienia tych praw lub uprawnień z nich wynikających na podmiot inny niż inwestor tej alternatywnej spółki inwestycyjnej oraz zarządzający ASI zarządzający tą alternatywną spółką inwestycyjną wymaga wyrażenia zgody w formie pisemnej przez zarządzającego ASI zarządzającego tą alternatywną spółką inwestycyjną. Zarządzający ASI odmawia wyrażenia zgody, jeżeli po dokonaniu weryfikacji podmiot, o którym mowa w zdaniu pierwszym, nie spełnia warunków pozwalających na jego uznanie za klienta profesjonalnego, z uwzględnieniem ust. 3 i 4. Czynność prawna dokonana bez wyrażenia zgody przez zarządzającego ASI jest nieważna.

7. Przepisów ust. 3-6 nie stosuje się, w przypadku gdy co najmniej 50 % praw uczestnictwa alternatywnej spółki inwestycyjnej posiadają klienci profesjonalni, o których mowa w art. 2 pkt 13a lit. a-m.

8. Przepisu ust. 6 nie stosuje się w przypadku alternatywnej spółki inwestycyjnej, której akcje są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub wprowadzone do alternatywnego systemu obrotu.​​